top of page

Super Βowl 2025: Τι μας έμαθε για το φαινόμενο του Kendrick Lamar

Δήμητρα Μέττου

Ο φετινός αγώνας φούτμπολ μάλλον έτυχε να βρίσκεται στη συναυλία του Kendrick Lamar


Κάθε χρόνο οι πολίτες της Αμερικής περιμένουν με αγωνία το μεγαλύτερο υπερθέαμα της χρονιάς: το Super Bowl. Πρόκειται για τον ετήσιο τελικό των μεγάλων ομάδων του αμερικάνικου φούτμπολ και το σόου με τη μεγαλύτερη μετάδοση στη χώρα – πάνω από 120.000.000 μεταδόσεις για την ακρίβεια. Το piece de resistance κάθε χρόνο είναι το σόου ημιχρόνου (halftime show), που αποτελεί τιμή για οποιονδήποτε καλλιτέχνη να φέρει σε πέρας. Έχουν προηγηθεί άλλα λαμπερά σετ διάσημων καλλιτεχνών όπως η Σακίρα, η Τζένιφερ Λόπεζ, ο Μάικλ Τζάκσον κ.α. Φέτος η σκυτάλη πέρασε στον ράπερ Kendrick Lamar –κι αυτό δεν μας χάλασε καθόλου.



Χωρίς αμφιβολία η περασμένη χρονιά ήταν θριαμβευτική για τον Lamar, κυρίως για τη λεγόμενη «νίκη» του στην καλλιτεχνική του βεντέτα με τον Drake. Με το τραγούδι του “Not Like Us” (που μόνο αν κανείς μένει σε σπηλιά, δεν πρέπει να άκουσε) «έστησε» μεταφορικά τον αντίπαλό του για εκτέλεση, αναφέροντας συχνά τη συσχέτιση του τελευταίου με σεξουαλικά σκάνδαλα και παιδοφιλία. Ο θρίαμβος αυτός αποδείχθηκε με την απόσπαση πέντε βραβείων Γκράμι, σε όλες δηλαδή τις κατηγορίες που προτάθηκε, και με την ακροαματικότητα στο Spotify να ξεπερνά το 1 δισεκατομμύριο. 


Τι είναι όμως το φαινόμενο του Kendrick Lamar; Ίσως με το “Not Like Us” να έγινε πιο γνωστός στις νέες γενιές, αλλά δεν είναι διόλου νέος στο παιχνίδι. Ο ίδιος έχει καθιερωθεί για την επανάσταση που έχει φέρει στη ραπ και χιπ χοπ σκηνή τα τελευταία 15 χρόνια, ειδικότερα για την ακριβή απεικόνιση που φέρει η στιχογραφία του για τον τρόπο ζωής των Μαύρων Αμερικανών, τις συμμορίες, την αστυνομική βία και το κυνήγι της ευτυχίας. Αυτό του το ταλέντο, μαζί με τη στήριξη του «Νονού» της χιπ χοπ, Dr Dre, τού έχει εξασφαλίσει ένα Πούλιτζερ (για το άλμπουμ του «DAMN»), 22 Γκράμι και υποψηφιότητα για 1 Όσκαρ. 


Αν και πολλοί περίμεναν να εξελιχθεί σε μια ρηχή συναυλία για την έχθρα με τον Drake (πράγματι αφιερώθηκε χρόνος και σε αυτό το ζήτημα), ο φετινός τελικός του Super Bowl ήταν η τέλεια αφορμή για τον Lamar να αποδείξει σε ολόκληρο το αμερικανικό και παγκόσμιο κοινό την επανάσταση που μπορεί να φέρει η Μαύρη ραπ σκηνή. Με έδρα το στάδιο Caesar Dome στη Νέα Ορλεάνη, την καρδιά του μαύρου αμερικανικού Νότου, εκτέλεσε ένα ιστορικό performance, με πρωταγωνιστές τους Αφροαμερικανούς. Την έναρξη έδωσε ο Σάμιουελ Λ. Τζάκσον, ντυμένος ως «Θείος Σαμ», γνωστόεθνικό σύμβολο των ΗΠΑ, που παραδοσιακά ενσαρκώνει ένας λευκός άντρας –πρόκειται ήδη για μια εισαγωγή που από τον συντηρητικό Νότο θα θεωρούταν προκλητική. Αλλά αυτό ήταν μόνο η αρχή. Ακριβώς μετά εμφανίζεται ο Lamar καθισμένος στο καπό μια GNX Buick του ’87, να λέει κατάμουτρα στον Πρόεδρο της Αμερικής και σε όλο τον πλανήτη ότι «η επανάσταση πρόκειται να μεταδοθεί αυτήν τη στιγμή». Κι έτσι έγινε.



Ολόκληρο το δεκαπεντάλεπτο σόου –που φάνταζε να διαρκεί παραπάνω- ήταν μια καλλιτεχνική έκφραση με πλούσια  σημειολογία. Από τα σκηνικά μέχρι τους χορευτές, κάθε εκατοστό της σκηνής ήταν μέρος ενός μεγαλύτερου καλλιτεχνικού σχεδίου. Ο σχηματισμός της αμερικανικής σημαίας από μαύρους, μπροστά σε έναν πρόεδρο που ολοφάνερα αγνοεί τα δικαιώματα τους, δεν ήταν κίνηση με το γάντι. Άλλωστε ο Lamar δεν επιδίωξε να κάνει κάτι τέτοιο, μάλλον το αντίθετο θα λέγαμε –θέλησε να μιλήσει για ωμά, βρώμικα και έντονα ζητήματα μέσα από το δικό του εξίσου ωμό, βρώμικο και έντονο αφήγημα. Η μετατροπή της σκηνής σε βιντεοπαιχνίδι επίσης δεν ήταν τυχαία, ούτε η παρουσία της Σερένα Ουίλιαμς, ούτε το diss track του για τον Drake. Όλα ήταν μέρη του μεγαλύτερου masterplan του Lamar να περάσει το μείζον μήνυμα. Και ναι, σίγουρα, είχε και το οριακά «κατινίστικο» χαρακτήρα που περιμέναμε για τον Drake, αλλά ας κοιτάξουμε το δάσος κι όχι το δέντρο. 


Πράγματι, ο φετινός αγώνας φαίνεται απλώς να έτυχε να βρίσκεται στη συναυλία του Kendrick. Εντέλει κέρδισαν οι Eagles και όχι οι Kansas Chiefs και ο Ντόναλντ Τραμπ έφυγε μες στη μέση του αγώνα, αφού έχασε σε στοίχημα, αλλά δεν πρέπει να το θυμούνται πολλοί. Σίγουρα δεν θα πούμε το ίδιο για το σετ – απέσπασε 133.000.000 μεταδόσεις, ξεπερνώντας το σόου του Μάικλ Τζάκσον και κατακτώντας την πρώτη θέση στην ιστορία της αμερικανικής τηλεθέασης. Ο ρόλος του φετινού σετ δεν ήταν καθαρά ψυχαγωγικός και αυτό ήταν ολοφάνερο. Μπορεί η ραπ να είναι ταυτόχρονα χυδαία και κομψή; Ο Kendrick Lamar μάς απέδειξε πως ναι, φυσικά και γίνεται. Μπορεί να ξεκινήσει σαματά και μάλιστα να κερδίσει και Πούλιτζερ, μπορεί να ξεκατινιάσει έναν αντίπαλο και μπορεί να φέρει τον κόσμο πιο κοντά κοινωνικά ή και πολιτικά. Αυτός θα λέγαμε άλλωστε πως είναι και ο γνήσιος ρόλος της κάθε τέχνης και η φετινή συναυλία μάς το απέδειξε μέσα σε μόλις ένα τέταρτο.


Σχόλια


bottom of page