Η φράση που ειπώθηκε στο Κοινοβούλιο συμπύκνωσε όλη την κουλτούρα τοξικότητας που σπιλώνει τις γυναίκες διαχρονικά.
Αποφάσισα, τις προάλλες, να γράψω ένα άρθρο με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας. Όσο έγραφα στην τηλεόραση εμφανίστηκε η είδηση με το σχόλιο του κ. Κυριαζίδη απέναντι στη Ζωή Κωνσταντοπούλου, γεγονός που βρήκα εξίσου τραγικό και ειρωνικό – επομένως ο εσωτερικός μονόλογος που προετοίμαζα θα πάρει άλλη τροπή.
Η έκφραση «κάνε κανένα παιδί» ήταν κάτι παραπάνω από χυδαία – ήταν σαχλή σε θεμελιακό βαθμό, εξέφραζε ακριβώς αυτή την επικίνδυνη αδαημοσύνη που θεμελίωσε η πατριαρχία σε διεθνές επίπεδο και πήρε στις γυναίκες, και ευρύτερα στην κοινωνία, αιώνες να πατάξουν από πάνω τους. Το ότι λέχθηκε παραμονή της Ημέρας της Γυναίκας στο Κοινοβούλιο είναι μια αστεία σύμπτωση, άξια να χρησιμοποιηθεί σε πολύ πετυχημένα σκιτσάκια stand-up comedy στο κοντινό μέλλον. Η αλήθεια, δυστυχώς, είναι πως η άποψη του Κυριαζίδη δεν ειπώθηκε μονάχα μια στιγμή, ειπώθηκε πολλές πιο πριν και από πολλούς περισσότερους που χαίρουν κοινών αντιλήψεων. Αυτό έγινε έντονο προ ολίγων εβδομάδων με τις εξίσου «ιδιοφυείς» δηλώσεις του ευρωβουλευτή Νίκου Αναδιώτη και του ηθοποιού Άρη Σερβετάλη σχετικά με τις αμβλώσεις και την, κατά τα άλλα σθεναρή, στήριξη τους στην «ιερότητα της ζωής». Η φράση μάλιστα ολοκληρώθηκε ως εξής: «ας γεννήσει το παιδί τουλάχιστον και μετά ας το πετάξει στα σκουπίδια», σαν η κύηση και η ανατροφή να είναι δυο ασύνδετα και μεμονωμένα συμβάντα. Μέχρι σήμερα προσπαθώ να ψυχολογήσω αυτόν τον συλλογισμό του Σερβετάλη, αλλά θα το αφήσω για κάποια άλλη στιγμή.
Ακολουθείται θα λέγαμε, ειδικά την τελευταία δεκαετία περίπου, μια οδός που πάει μόνο όπισθεν σε ότι αφορά τα δικαιώματα των γυναικών. Είναι διόλου μακρινή είδηση το τρομοκρατικό καθεστώς των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, όπου γυναίκες που απολάμβαναν δικαιώματα ισάξια με άνδρες βρίσκονται σήμερα σε μια χώρα που κυριολεκτικά δεν τους επιτρέπεται να μιλούν δημοσίως. Όπως και η απαγόρευση των αμβλώσεων στις ΗΠΑ έχει λάβει πολυπληθή υποστήριξη από τους συντηρητικούς Αμερικανούς ψηφοφόρους και έχει σαστίσει τους Ευρωπαίους. Παράλληλα, στην Ελλάδα που η κυβέρνηση μας συχνά αποκαλεί «ευρωπαϊκή» έχουν λεχθεί άκρως μεσαιωνικά σχόλια τον τελευταίο μήνα, ιδίως μέσα στην αναταραχή που επικρατεί για το έγκλημα στα Τέμπη, και οι κουβέντες του Κυριαζίδη είναι το κερασάκι στην τούρτα. Κάπου εδώ αναδύεται το ερώτημα, πόσα πια έχουμε να ακούσουμε;
Οι αγώνες που έχουν δώσει οι γυναίκες και τα φεμινιστικά κινήματα του τελευταίου αιώνα μας έχουν φέρει σε ένα επίπεδο που πλέον δεν δεχόμαστε κουβέντα από τόσο συντηρητικούς και άξεστους όσο ο Κυριαζίδης. Έχουμε μάθει από εκείνες που προηγήθηκαν ημών και για αυτό η κατάφαση δεν είναι η επιλογή μας, παρότι αυτό θα ήθελαν πολλοί άντρες υφιστάμενοι. Αυτό, εξάλλου, φάνηκε και από τη σύσσωμη αντίδραση όλων των γυναικών πολιτικών την ίδια στιγμή στο Κοινοβούλιο. Γνωρίζουμε καλά πλέον πως η ιδιότητα που θα μας χαρακτηρίσει είναι αυτή που οι ίδιες θα ορίσουμε για τους εαυτούς μας και όχι αυτή των τίτλων της μητέρας, συζύγου, κόρης κλπ. Ωστόσο, είναι καθαρή τρομοκρατία να παίρνονται αποφάσεις για εμάς και τα ίδια μας τα σώματα από άνδρες την σημερινή ημέρα. Είναι προσβολή στο σώμα μας, στην ταυτότητα μας, στην ίδια μας την παρουσία σε οποιοδήποτε χώρο αποφασίζουμε να δρούμε και δεν θα έπρεπε υπό καμία περίπτωση να θεωρείται «σθένος» η αντίσταση μας, αλλά αυτονόητη και απαράβατη.
Η αντεπίθεση των γυναικών πολιτικών της Βουλής ήταν πράγματι αξιέπαινη, μα την ίδια στιγμή γλυκόπικρη – δεν θα έπρεπε να χρειαστεί να απαντήσουν στον βουλευτή Δράμας, ακριβώς γιατί δεν θα έπρεπε καν να διατρέχει τέτοια σκέψη στο μυαλό του εξαρχής. Η φράση του αυτή συμπύκνωνε μια ολόκληρη κουλτούρα τοξικότητας, ένα mindset που σπιλώνει την γυναικεία ύπαρξη διαχρονικά και που έχει χρησιμοποιηθεί ακόμη και για «συμβουλή», μα κυρίως ως προσβολή. Είναι εκείνη η φράση που κρατάει σαν φυλαχτό μέσα του ο «παλιός, παραδοσιακός» Έλληνας, ο «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια» Έλληνας, εκείνος ο Έλληνας που δεν θα αποκτήσει ποτέ τον θαυμασμό καμίας γυναίκας που σέβεται τον εαυτό της, αλλά με κάποιο τρόπο βρέθηκε να θέτει νόμους μέσα στη Βουλή και να παίρνει αποφάσεις για εκείνες.
Το σχόλιο αυτό, όση οργή κι αν προκαλεί, οφείλει να είναι το τελευταίο. Ζούμε μια από τις πιο έντονες και θορυβώδεις πολιτικά περιόδους στιγμές και οφείλουμε να τις εκμεταλλευτούμε – τώρα δεν είναι η περίοδος για σιωπή, δεν είναι ο καιρός να φοβηθούμε τον θόρυβο. Η φωτιά δεν σημαίνει απαραίτητα καταστροφή, μπορεί να σημαίνει και αναγέννηση – τουλάχιστον αυτό μου φαίνεται πιο αισιόδοξο. Η ώρα του να μιλήσουμε, αλλά κυριότερα να δράσουμε, είναι τώρα – εναντίον όλων όσων μας είπαν «να κάνουμε κανένα παιδί» ή «χαροκαμένες ντίβες» ή να «κάτσουμε φρόνιμες».
Comments