«Ο τελευταίος Ρεπουμπλικάνος»: Χωράει στην Ελλάδα κάτι αντίστοιχο;

Συμβαίνει συχνά πολιτικές προσωπικότητες να θυσιάζουν την καριέρα τους αντιστεκόμενες σε έναν πολιτικό και ηθικό εκτροχιασμό της παράταξής τους και, κατ' επέκταση, της χώρας τους; Η απάντηση είναι σύνθετη, αλλά, σε γενικές γραμμές, αρνητική. Η περίπτωση των μελών του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος των ΗΠΑ που στάθηκαν απέναντι στον Ντόναλντ Τραμπ και τη διχαστική ρητορική του—όταν εκείνος αρνούνταν να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα των εκλογών του 2020 και μιλούσε για νοθεία—είναι ενδεικτική της ανοχής στον εκφυλισμό της πολιτικής.

Η κορύφωση αυτής της κρίσης ήρθε με την εισβολή υποστηρικτών του Τραμπ στο Αμερικανικό Καπιτώλιο (6/1/2021). Συγκεκριμένα, μόλις δέκα μέλη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος τόλμησαν να ψηφίσουν υπέρ της παραπομπής του Τραμπ, ανάμεσά τους και ο τότε βουλευτής του Κογκρέσου, Άνταμ Κίνζινγκερ. Ο τελευταίος, στη συνέχεια, υπήρξε και μέλος της Εξεταστικής Επιτροπής για την Επίθεση της 6ης Ιανουαρίου. Για την επιλογή του αυτή, αντιμετώπισε μια πληθώρα συνεπειών, οι οποίες παρουσιάζονται στο ντοκιμαντέρ «Ο τελευταίος Ρεπουμπλικάνος», που προβλήθηκε και στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης τις περασμένες ημέρες.

Τhe Last Republican (2024), olafaq.gr

Η επίθεση της 6ης Γενάρη στο Καπιτώλιο και η εξεταστική επιτροπή του Κογκρέσου

Τα γεγονότα της επίθεσης είναι λίγο-πολύ γνωστά. Ο απερχόμενος τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αρνούνταν να αποδεχθεί την εκλογική του ήττα, καταγγέλλοντας νοθεία. Πλήθος υποστηρικτών του συγκεντρώθηκε έξω από το Καπιτώλιο για να διαμαρτυρηθεί, υποστηρίζοντας έτσι το αίτημα του Τραμπ προς τον αντιπρόεδρο Πενς για απόρριψη της νίκης του Μπάιντεν. Σύντομα, η κατάσταση παρεκτράπηκε και το πλήθος εισέβαλε στο Καπιτώλιο. Η επίθεση χαρακτηρίστηκε από τα διεθνή ΜΜΕ ως μία από τις χειρότερες στιγμές της αμερικανικής ιστορίας. Για την διερεύνηση της πιθανής εμπλοκής του Τραμπ ως υποκινητή της εισβολής, συστάθηκε εξεταστική επιτροπή , στην οποία μέλος ήταν και ο Κίνζινγκερ. Αν και εν τέλει προτάθηκε δίωξη κατά του Ντόναλντ Τραμπ για τέσσερα αδικήματα, η επάνοδος του στο προεδρικό αξίωμα τον απάλλαξε από κάθε δίωξη σε βάρος του.

Το ντοκιμαντέρ

Στο ντοκιμαντέρ «Ο τελευταίος Ρεπουμπλικανός», σε σκηνοθεσία του Steve Pink, παρακολουθούμε τους τελευταίους μήνες του βουλευτή Κίνζινγκερ στο αξίωμά του. Μέσα από την αφήγηση, ξεδιπλώνονται οι λόγοι που τον οδήγησαν να υποστηρίξει την παραπομπή του Τραμπ στην Εξεταστική Επιτροπή. Παράλληλα, το ντοκιμαντέρ αναδεικνύει τις συνέπειες που βίωσε σε όλα τα επίπεδα της ζωής του εξαιτίας της διαφοροποίησής του από την κομματική γραμμή. Συγκεκριμένα, λόγω της στάσης του, την οποία ο ίδιος θεωρεί ότι του υπαγόρευσε ο όρκος που έδωσε για τη διαφύλαξη του Συντάγματος, ο Κίνζινγκερ βίωσε απομόνωση τόσο από τα μέλη της παράταξής του όσο και από το οικογενειακό του περιβάλλον. Στο ντοκιμαντέρ βλέπουμε, επίσης, την αντίδραση των γονέων του απέναντι στην επιστολή που του έστειλαν συγγενείς, με την οποία τον «αποκήρυξαν» λόγω της εναντίωσής του στον Τραμπ(ισμό). Βλέπουμε, επίσης, την αναταραχή που επικρατούσε στο πολιτικό του γραφείο και στην προσωπική του ζωή, όσο προχωρούσε το έργο της Επιτροπής και πλησίαζε η λήξη της κοινοβουλευτικής περιόδου, η οποία ήταν η τελευταία για τον βουλευτή ,συνεπεία της στάσης που τήρησε.

Θα δούμε στην Ελλάδα κάτι αντίστοιχο;

Ο προβληματισμός σαφώς και έχει δύο επίπεδα: Θα δούμε στην Ελλάδα μέλη του Κοινοβουλίου να υπερασπίζονται μέχρι τέλους τον όρκο τους, κόντρα στην κομματική πειθαρχία; Επίσης, θα είχε λόγο ύπαρξης η καταγραφή τέτοιων πολιτικών εξελίξεων και η συγκρότησή τους σε ταινία τεκμηρίωσης;

Όσον αφορά το πρώτο ερώτημα, τα παραδείγματα από την πρόσφατη ιστορία δείχνουν ότι σπανιότατα συμβαίνει κάτι τέτοιο. Με μια λοξή ματιά προς τα πίσω, θα μπορούσαμε να ξεχωρίσουμε την αποχώρηση των Κωνσταντοπούλου και Βαρουφάκη, Προέδρου της Βουλής και Υπουργού Οικονομικών αντίστοιχα, που έλαβε χώρα σε μια πολύ ιδιαίτερη συνθήκη. Ωστόσο, θα μπορούσαμε να πούμε πως η παραίτησή τους ομοιάζει με αυτή του Αμερικανού βουλευτή: πίστη στον όρκο και προάσπιση του Συντάγματος.

Όσον δε αφορά το δεύτερο ερώτημα, με μια δόση χιούμορ, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ένα ντοκιμαντέρ για την πρώην Πρόεδρο της Βουλής, Ζωή Κωνσταντοπούλου, που παραιτήθηκε από την προεδρική καρέκλα αντιστεκόμενη στον εκφυλισμό (;) της κυβέρνησης και της χώρας συνολικά, θα ήταν σίγουρα πολύ ενδιαφέρον και θα τροφοδοτούσε/διαφώτιζε πολλές συζητήσεις. Ο μόνος, όμως, που θα είχε τα εφόδια για κάτι τέτοιο ίσως να είναι ο πρώην επικεφαλής του πρώην κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, για δύο λόγους. Συγκεκριμένα, επειδή τέτοιες πρακτικές είναι πιο συνηθισμένες στην αμερικανική πολιτική σκηνή, την οποία ο ίδιος φαίνεται να γνωρίζει πολύ καλά. Επιπλέον, επειδή θα «έδενε» απόλυτα με το πρόσφατο βιβλίο που εξέδωσε, το οποίο, λίγο-πολύ, είναι σαν να λέει πως είναι ο «τελευταίος ΣΥΡΙΖαίος»!